آشنایی با عوامل و علائم حمله قلبی به شما کمک میکند تا در لحظات حساس، ناجی یک انسان باشید. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی بیماریهای قلبی ۳۲ درصد از کل مرگ و میرهای جهان را به خود اختصاص میدهند. در این میان ۸۵ درصد فوتیها مربوط به حمله و سکته قلبی بوده است. این مقاله را مطالعه کنید تا در لحظاتی که اکثر انسانها فقط نظارهگر هستند، شما فرشته نجات باشید.
حمله قلبی چیست؟
حمله قلبی زمانی رخ میدهد که خون به اندازه کافی در اختیار عضله قلب قرار نمیگیرد. این عارضه با نام انفارکتوس میوکارد قلبی (Myocardial infarction) نیز معرفی میشود و به طور ناگهانی فرد را درگیر میکند. حمله قلبی یک وضعیت اورژانسی است و اگر اقدامات درمانی به موقع انجام نشود، زندگی بیمار تهدید خواهد شد. هر چقدر اختلال خونرسانی به قلب مدت زمان بیشتری را به خود اختصاص دهد به همان میزان بر آسیب قلبی افزوده خواهد شد.
علائم حمله قلبی چیست؟
1.احساس سنگینی و فشار غیرطبیعی بر روی قفسه سینه
گویی که وزنه سنگینی بر روی قفسه سینه قرار دارد. بسیاری از افرادی که دچار حمله قلبی می شوند از احساس فشار و سنگینی بر روی وسط سینه خود و یا سمت چپ قفسه سینه رنج می برند. این حس ناخوشایند معمولا بیشتر از چند دقیقه طول می کشد و ممکن است رفع شود و دوباره برگردد. حتی ممکن است احساسی مانند سوزش سردل یا سوء هاضمه به فرد دست دهد.
2. احساس درد شدید در قسمت پشت، گردن و فک صورت
این علایم می تواند شامل درد و ناراحتی در یک یا دو بازو ، پشت، شانه ها، گردن، فک و قسمت بالای معده باشد. درد در ناحیه پشت و گردن و فک از علایم شایع حملات قلبی در خانم ها می باشد.
3.تنگی نفس شدید
این علامت می تواند به شکل ناگهانی رخ دهد، در حالی که شما در حال استراحت هستید و یا فعالیت بدنی کمی دارید. فرد ممکن است برای نفس کشیدن تلاش کند و به سختی بیفتد. تنگی نفس می تواند قبل و یا همزمان با درد قفسه سینه رخ دهد و یا حتی می تواند تنها علامت حمله قلبی باشد.
4.عرق سرد
عرق بیش از حد که به عرق سرد مشهور است، از علایم حمله قلبی می باشد. البته در خانم های یائسه باید این علامت را بیشتر بررسی کرد، زیرا آنها در یائسگی دچار گرگرفتگی می شوند.
5.خستگی غیرعادی و شدید
یکی از علایم حمله قلبی در خانم ها، خستگی ناگهانی و شدید و یا احساس کمبود انرژی در فرد می باشد که افراد به راحتی از آن چشم پوشی می کنند. این علامت می تواند به طور ناگهانی و یا به مدت چند روز وجود داشته باشد. بسیاری از خانم ها در اثر سابقه حمله قلبی ، تجربه خستگی و ضعف عضلانی را دارند که مربوط به فعالیت و ورزش کردن نمی باشد.
6. احساس گیجی و یا سردرد
بر خلاف بسیاری از فیلم ها، حمله قلبی سبب بیهوشی فرد نمی شود، بلکه احساس گیجی و منگی به فرد دست می دهد.
7. تهوع و استفراغ (احساس بیمارشدن معده)
خانم ها دو برابر آقایان تجربه تهوع و استفراغ و یا سوء هاضمه را درطی حمله قلبی خود دارند. این علایم گاهی جدی گرفته نمی شود و با بیماری های دیگر اشتباه گرفته می شود.
اگر هریک از علایم ذکر شده در بالا را در فردی مشاهده کردید که بیش از 5 دقیقه طول کشید، با اورژانس تماس بگیرید. به یاد داشته باشید که تسریع کمک رسانی، می تواند زندگی فرد مبتلا به حمله قلبی را نجات دهد.
علل بروز سکته قلبی
علت سکته قلبی، عمدتا مربوط به بیماریهای عروق کرونر یا همان CHD است. در طی آن شریانهای اصلی که وظیفه خونرسانی به قلب را برعهده دارند، دچار آسیب میشوند.این آسیب (آترواسکلروز) معمولا به دلیل افزایش سطح کلسترول خون و ایجاد پلاک، رخ میدهد. سیگار کشیدن، رژیم غذایی ناسالم، نداشتن فعالیت ورزشی منظم، مصرف بیش از حد نوشیدنیهای الکلی، فشار خون بالا و حتی دیابت از جمله دلایلی هستند که میتوانند زمینه را برای بروز آترواسکلروز فراهم کنند.
دلیل سکته قلبی میتواند مربوط به لخته خون باشد. پلاکها در ایجاد لخته خون نقش مهمی دارند. اگر آنها دچار ترکیدگی شوند، مواد شیمیایی حاصل از آنها میتوانند منجر به لخته شدن خون شوند. با حرکت لخته به سمت قلب، خونرسانی دچار اختلال میشود و در نتیجه حمله قلبی رخ میدهد.
در صورت حمله قلبی چه کنیم؟
در صورت علائم بروز سکته قلبی بهتر است هر چه سریعتر اقدامات زیر را انجام دهید:
- فورا با اورژانس تماس بگیرید. پرسنل اورژانس میتوانند در راه رسیدن به بیمارستان درمان را شروع کنند.
- انجام هرگونه فعالیت را متوقف کنید. در هر حالتی که برایتان راحتتر است، بنشینید یا دراز بکشید.
- نیتروگلیسرین مصرف کنید. اگر از نیتروگلیسیرین استفاده میکنید، دوز نرمال آن را مصرف کنید.
- آسپرین بخورید. اگر به مصرف آسپرین حساسیت ندارید، یک قرص ۳۲۵ گرمی یا دو قرص ۸۱ گرمی بخورید.
- استراحت کنید و منتظر بمانید. تا زمانی که منتظر رسیدن کمک هستید، خونسردی خود را حفظ کنید.
- فهرستی از داروهای خود را در کیف پول، دفترچه یادداشت و یا گوشی همراه ذخیره کنید.
روش های درمان حمله قلبی
درمان سکته قلب میتواند شامل تغییر سبک زندگی، داشتن رژيم غذایی، مصرف دارو و جراحی باشد. قبل از آن میخواهیم بدانیم آیا سکته قلبی خوب میشود یا نه؟ باید بدانید راهی برای درمان حمله قلبی وجود ندارد، شیوههای درمان تنها به کنترل بیماری کمک کرد و ریسک بازگشت بیماری را کاهش میدهند.
تغییر سبک زندگی
گاهی اوقات با ترک عادات اشتباه میتوان به راحتی حمله قلبی را درمان کرد. از جمله عادات اشتباه میتوان به مصرف دخانیات، رژیم غذایی پرچرب، نداشتن برنامه ورزشی منظم و مناسب، کنترل نکردن استرس و فشارهای روحی و کنترل نکردن بیماریهای زمینهای اشاره کرد.
مصرف داروهای قلب
گاهی اوقات نیز در کنار تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای شیمیایی توصیه خواهند شد. این داروها از ایجاد لخته خون جلوگیری کرده و باعث میشوند جریان خون حالت طبیعی داشته باشند. متخصص قلب معمولا از این روش برای درمان بیماری استفاده میکند.
جراحی قلب
در صورتیکه شدت آسیب زیاد باشد و تغییر سبک زندگی و مصرف دارو برای درمان بیماری کافی نباشد، جراحی قلب به عنوان راهحلی مناسب پیشنهاد میشود. جراحی میتواند به شکلهای زیر انجام شود:
جراحی بایپس عروق کرونر (Coronary artery bypass surgery)
در این حالت جراح یک رگ خونی از قسمت دیگر بدن جدا کرده و به قلب پیوند میدهد. شریان مسدود شده و آسیبدیده از بدن خارج میشود.
آنژیوپلاستی (Angioplasty) و استنت گذاری
برای این منظور جراح کاتتری همراه با یک بالون به قسمت باریک رگ وارد میکند. با باد کردن بالون، رسوبات چربی نیز از بین خواهد رفت. گاهی اوقات به منظور باز نگه داشتن رگ از استنت نیز استفاده میشود.
پیوند قلب
چنانچه قلب آسیب بسیار شدیدی دیده باشد، پیوند قلب به عنوان آخرین راهحل پیشنهاد خواهد شد.